Het dieselgemaal

Dieselgemaal J. Leegwater in Alkmaar hield tussen 1913 en 1988 het waterpeil op orde van de polder “Het Overdie en Achtermeer”. De Achtermeer is de oudste droogmakerij ter wereld. Het gemaal is nu het oudste dieselgemaal van zijn soort in ons land. Sinds 1994 heeft het de status van Provinciaal Monument.

In 1988 werd de taak overgenomen door een elektrisch gemaal. Daarna is het gemaal afgestoten en voor museaal gebruik beschikbaar gesteld. Met behulp van vrijwilligers wordt het sindsdien in optimale conditie gehouden.

De polder

De polder Overdie-Achtermeer ligt ten zuiden van de Alkmaarse binnenstad en omvat het hele gebied tussen de Kennemerstraatweg, het Noordhollandsch Kanaal en de Heilooërdijk, terwijl er ook nog een strook grond wordt droog gehouden ten zuiden van die dijk. Die strook kent een noordelijk deel en een zuidelijk deel, grofweg gescheiden door waar nu de N9 ligt: noordelijk het vroegere Rietmeer of Groenewater (voor de droogmaking in de 16e eeuw Nieuwpoortermeer of Heilooëermeer geheten), en zuidelijk de Kooimeer. Het grootste deel van het poldergebied bestaat uit de Overdiepolder, de Achtermeer en de Klappolder.

Vanaf het begin van de 18e eeuw tot de opheffing in 1962 is het polderschap verantwoordelijk geweest voor de waterhuishouding in dit gebied. Daarna nam de gemeente deze taak over. In 2010 werd Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier verantwoordelijk voor het peilbeheer van het oppervlaktewater in de polder.

Lees meer

De mensen

Het gemaal kan regelmatig draaien en bezocht worden dankzij vrijwilligers. De kern wordt gevormd door een groep mensen met liefde voor oude techniek. Zij worden ondersteund door erfgoedstichting Adapt, die zich namens de eigenaar over het dieselgemaal ontfermt.

In juni 2021 zijn wij voor het eerst sinds maart 2020 weer voorzichtig open gegaan voor publiek, na een lange sluiting wegens de omstandigheden omtrent Covid-19 en de maatregelen van de overheid.

Lees meer